J
8 .
mogelikheid voor ogen had gesteld, dat zich in het
door de Compagnie te veroveren gebied vrije kolo­
nisten zouden vestigen. Aan de Kaap echter werd
het nut van een zodanige vestiging vroeg ingezien,
want reeds in 1657 wees _lAN VAN RIEBEEK grond aan 5,
aan ,,vrije luyden" onder zekere voorwaarden ,,nader
ordren onser principalen". 1) Blijkbaar werd de afwe-
zigheid van algemeen geldende wettelike verordeningen
gevoeld, want een van die voorwaarden was, dat
de ,,v1‘ije luyden" ,,sullen staan onder soodanige bur-
gerlijcken wetten ende rechten als na de vaderlantse
ende Indiese manieren gebruyckelijck is, ofte na desen ë
tot dienst van d’E. Compagnie ende meerder welvaart il
van ’t gemeen bevonden sal worden te behooren, ende x
bij placcaten ofte andersins te stellen, ’t welcke alles
in desen te langh soude vallen te begrijpen, maar bij
tijts ende wijle sigh selffs wel sal aanwijsen, ende van _
onze heeren principalen uijt ’t Patria vorders g’ordon-
neert cunnen worden, als het d’selve haer Ed. ten A
besten sullen bevinden te vereijsschen/’ 9) Zie ik juist, i
dan hebben wij hier de grondslag, waarop ons recht in i
Zuid Afrika rust. Hen, die iets weten van de rechts- A
v toestanden hier te lande in deze tijd, behoef ik niet
te wijzen op het vage van het begrip: ,,wetten ende l`
rechten naer de vaderlantse manieren gebruyckelijck". ,
g In vele opzichten stemden die wetten overeen maar
allerbelangrikste verschillen ontbraken er ook niet.
Een rechtspraak, met die verschillende wetten als basis, p
i was een onmogelikheid. De heer Roos, de tegen- j;
k
1) Dagverhaal II, p. 1 go. i
Y 2) Dagverhaal II, p. 13,7.
. M p__pp p

Download